زندانیان سیاسی در ایران از دسترسی به مراقبت های پزشکی محروم هستند

سلب سیستماتیک حق درمان زندانیان سیاسی توسط مقامات جمهوری اسلامی انگیزه سیاسی دارد و باید بعنوان شکنجه تلقی شود.

محرومیت عمدی از مراقبت های پزشکی از زندانیان سیاسی که از دیرباز در جمهوری اسلامی ایران رواج داشته، رو به افزایش است. مقامات ایرانی بدین ترتیب مجازات مخالفان سیاسی را تشدید می کنند. زندانیان سیاسی در ایران که به منتقدان سرسخت اعدام‌ها و زندان‌های ناعادلانه در ایران تبدیل شده‌اند، به اهداف شکنجه و حملات ماموران دولتی تبدیل شده‌اند.

از اول ژوئن تا 15 اوت 2024، حداقل 34 زندانی سیاسی در ایران به طور سیستماتیک از دسترسی به مراقبت های پزشکی کافی محروم شدند. این محرومیت شامل جلوگیری از دسترسی به داروها و درمان های تجویز شده و امتناع از انتقال ضروری پزشکی به بیمارستان ها برای درمان خارج از زندان بوده است.

سازمان‌های حقوق بشر و سازمان ملل متحد نگرانی عمیق خود را در مورد محرومیت از مراقبت‌های پزشکی از زندانیان در ایران، که ناقض قوانین حداقلی سازمان ملل برای رفتار با زندانیان بوده و منجر به مرگ زندانیان سیاسی و غیرسیاسی شده است، ابراز کرده‌اند. انجمن پزشکی جهانی می گوید که انکار خدمات پزشکی به زندانیان به منزله شکنجه میباشد.

مقررات سازمان زندان های دولتی در ایران، محرومیت از مراقبت‌های پزشکی را ممنوع کرده و رسمأ تأکید میدارد که «معاینه و در صورت لزوم درمان محکومان بیمار به عهده سازمان اداره زندان ها یا مؤسسات تحت آموزش آنها میباشد» و «نظارت مستمر زندانیان برای چلوگیری از هرگونه بیماری» و مشارکت خانواده آنها در روند درمان الزامی است.

طبق ماده 502 آیین دادرسی کیفری ایران، در صورتی که شرایط زندانی ایجاب کند، مقامات قضایی موظف به دستور انتقال زندانی به مراکز درمانی مناسب در خارج از زندان برای معالجه او هستند و در صورتی که بیماری بازداشت شده به دلیل بازداشت باشد، بایستی مجازات زندانی برای چلوگیری از تشدید بیماری به حالت تعلیق درآید. اصل 29 قانون اساسی ایران مراقبت های پزشکی و درمان را «از حقوق مسلم انسانها وجهانشمول» می‌داند.

الزامات فوق به طور سیستماتیک و مکرر توسط مقامات ایرانی، به ویژه در زمینه زندانیان سیاسی نادیده گرفته می شود.

در این مرحله باید تاکید کرد که سازمان زندانهای دولتی در ایران و مقامات قضایی آن مسئولیت جان و امنیت همه زندانیان را بر عهده دارند. از آنجایی که زندانیان از درمان، دسترسی به متخصصان و دارو محروم هستند، از جامعه بین المللی خواسته می شود که رژیم اسلامی را به دلیل محرومیت عمدی و تهدید کننده ای که در اثر جلو گیری از مراقبت های پزشکی جان زندانیان سیاسی را به خطر میاندازد، پاسخگو کند.

ما همچنین به عنوان یک سازمان حقوق بشر، از دولت‌های سراسر جهان، سازمان ملل، سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر و انجمن‌های پزشکی می‌خواهیم که از مقامات ایرانی بخواهند که فوراً به همه زندانیان بیمار در ایران امکان مراقبت های پزشکی کافی از جمله درمان در مراکز درمانی خارج از زندان را در هرزمان لازم ارائه دهند.

وین –۲۵ اوت ۲۰۲۴

دکتر بهروز بیات
جامعه ی دفاع از حقوق بشر در ایران ـ اتریش