بحران کمآبی و نقض حقوق بنیادین انسانی در ایران

ما اعضای کمیتهٔ دفاع از حقوق بشر ایران-اتریش، با نگرانی عمیق و مسئولیت اخلاقی و انسانی، وضعیت هشداردهندهٔ بحران آب در ایران را مورد خطاب قرار میدهیم. این بحران، فراتر از یک مسئلهٔ محیطزیستی یا فنی، به طور مستقیم حقوق بنیادین انسانی از جمله حق دسترسی به آب سالم، حق بهداشت، حق زندگی و حق حیات اجتماعی را در معرض تهدید و نقض قرار داده است.
بحران آب، بحران حقوق بشر
برداشت بیرویه از منابع زیرزمینی و سوءمدیریت ساختاری در بحران آب در ایران شرایطی را رقم زدهاند که سلامت عمومی، معیشت مردم و آیندهٔ نسلها را به خطر انداخته است. این وضعیت نه تنها تهدیدی برای محیطزیست، بلکه نقض آشکار حقوق بنیادین انسانی است؛ چرا که محرومیت از آب سالم، به معنای محرومیت از زندگی شرافتمندانه و ایمن است.
مسئولیت دولت و نهادهای داخلی
ما با جدیت اعلام میکنیم که دولت و نهادهای مسئول موظفاند با فوریت، شفافیت و ارادهٔ لازم وارد عمل شده و در بهبود زیرساختهای تأمین و تضمین عدالت در دسترسی به آب برای همهٔ شهروندان، اقداماتی فوری و حیاتی را انجام دهند. جامعهٔ مدنی و کارشناسان محلی در ایران نیز می بایست در این روند مشارکت داده، تا تصمیمگیریها بر پایهٔ شواهد، عدالت و مشارکت عمومی شکل گیرد.
مسئولیت جامعهٔ بینالمللی
ما از جامعهٔ جهانی و نهادهای حقوق بشری میخواهیم که وضعیت آب در ایران را با دقت رصد کنند و در صورت لزوم، از ابزارهای بینالمللی برای حمایت از حقوق مردم ایران بهره گیرند. بحران آب در ایران، تنها یک مسئلهٔ داخلی نیست بلکه تهدیدی برای امنیت انسانی و اجتماعی است که نیازمند توجه و اقدام مشترک جهانی دارد.
نتیجهگیری
بحران آب در ایران، امروز بیش از هر زمان دیگر، بهمثابهٔ یک بحران انسانی رخ نموده است. زندگی، سلامت، معیشت و آیندهٔ نسلها در معرض خطر است. ما از حکومت و دولت جمهوری اسلامی، نهاد های ذینفع و جامعهٔ جهانی میخواهیم که با فوریت و ارادهٔ جدی، برای صیانت از این اصل بنیادین حقوق انسانی، یعنی حق استفاده از آب سالم وارد عمل شوند. عدالت در دسترسی به آب، ستون اصلی یک جامعهٔ پایدار و متوازن است و بیتوجهی به آن، بیتوجهی به حق حیات انسانهاست.
وین، ۲ دسامبر ۲۰۲۵
دکتر بهروز بیات
جامعه ی دفاع از حقوق بشر در ایران ـ اتریش