یورش نیروهای امنیتی به خانه شخصی و دستگیری خانم دکتر صدیقه وسمقی را شدیدا محکوم میکنیم
شور بختانه اطلاع پیدا کردیم که خانم دکتر صدیقه وسمقی اسلام پژوه و فعال سیاسی و اجتماعی، که در گذشته با انتقادهایش از حجاب اجباری و شیوه حکومت در جمهوری اسلامی، به دلایل پیشینه مذهبی و اعتقادی او، باعث نگرانی و اضطراب بیش از پیش حکومت شده بود، در روز ۲۶ اسفند در منزلش بازداشت و به زندان اوین منتقل شد.
او چند روز پیش از بازداشت گفته بود که احضاریه ای از سوی دادگاه انقلاب دریافت کرده، اما به دلیل «مشخص نبودن اتهامات» به دادسرا نخواهد رفت. خانم وسمقی بعد از بازداشت هم اعلام کرد که دادگاه انقلاب را قانونی نمی‌داند و حکم آن را نخواهد پذیرفت، و به همین دلیل تاکید کرد که «با هر گونه کفالت و وثیقه‌گذاری» مخالف است.
در معرفی کوتاهی باید گفت که صدیقه وسمقی متولد اسفند سال ۱۳۴۰ در تهران میباشد و در سال ۱۳۵۹ بعد از گرفتن دیپلم ریاضی، تحصیلات حوزوی را در «مدرسه عالی شهید مطهری» (حوزه علمیه سپهسالار) آغاز کرد.
خانم وسمقی بعد از سه سال تحصیلات حوزوی، در سال ۱۳۶۲ وارد دانشگاه تهران شد و سه سال بعد مدرک کارشناسی الهیات گرفت. با ادامه تحصیلات خود ابتدا کارشناسی ارشد و بعد از آن در سال ۱۳۷۷ دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی را از دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران دریافت کرد. بعد از آن او به عضویت هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف دانشگاه تهران درآمد و به عنوان استادیار مشغول به تدریس شد.
همراهی با جنبش سبز
بعد از اعتراضات گسترده به نتایج انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، صدیقه وسمقی در همراهی با «جنبش سبز» به جمع منتقدان حکومت پیوست. و با افزایش فشارها به فعالان سیاسی و مدنی و روشنفکران در آن دوره، او مجبور به ترک ایران شد.
او سال ۱۳۹۰ با دعوت دانشگاه گئورگ آگوست گوتینگن به آلمان رفت و حدود یک سال به عنوان استاد مهمان در رشته اسلام‌شناسی این دانشگاه تدریس کرد. مدتی هم به عنوان پژوهشگر مهمان در شهر دانشگاهی اوپسالا در سوئد حضور داشت و با دانشکده حقوق دانشگاه این شهر همکاری می‌کرد.
آرا و عقاید خانم وسمقی در دوره اقامتش در خارج از ایران جنبه‌های انتقادی بیشتری گرفت و در سلسله مقالات و کتابهایی که منتشر کرد، دو کتاب از او جایگاه خاص دارد:
«حتما راهی هست» که یادداشت‌های سخنگوی اولین دوره شورای شهر تهران بود و «بازخوانی شریعت» که نواندیشان مذهبی آن را «زلزله‌ای در ساختمان شریعت سنتی» توصیف کرده اند. به علت نشر این مکتوبات، او در تیرماه ۱۳۹۳ در دادگاه انقلاب به صورت غیابی محاکمه و به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به پنج سال حبس محکوم شد. او بعد از شش سال اقامت در خارج از کشور، هنگامی که در مهرماه ۱۳۹۶ به ایران باز میگشت به دلیل داشتن حکم غیابی در فرودگاه تهران بازداشت، ولی به دلیل «شرایط نامناسب جسمی» بعد از چند ساعت آزاد گشت.
این پژوهشگر دینی در شهریور ۱۳۹۸ هنگام خروج از کشور در فرودگاه بین‌المللی تهران مطلع شد که ممنوع‌الخروج شده است. او در نامه‌ای به حسن روحانی، رئیس جمهور وقت درباره فشارها و محدودیت‌های شدیدی که وزارت اطلاعات در سال‌های متمادی علیه او اعمال کرده بود، نوشت:
«از سال ۸۷ اعمال محدودیت‌ها نسبت به من روز به روز چنان افزایش یافت که دیگر نه تنها در مجامع عمومی و دانشگاهی، بلکه حتی در مجامع خصوصی و دست آخر در خانه خود نیز مجاز به طرح دیدگاه‌ها و مواضع فکری خویش، حتی در حوزه دین نبودم. محدودیت‌ها به صورت غیرقانونی توسط ماموران وزارت اطلاعات اعمال می‌شد، تا آنکه در سال ۸۹ وزارت اطلاعات مرا احضار و صریحا تهدید نمود.»
او بعد از سرکوب اعتراضات سراسری آبان ۱۳۹۸ بیانیه‌ای را امضا کرد که در آن ۷۷ نفر از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب داخل و خارج ایران، شلیک به معترضان را «جنایت» خوانده و خواهان تعقیب قضایی «آمران و عاملان» آن شده بودند.
این بیانیه با شکایت وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه علیه تعدادی از امضاکنندگان آن همراه شد. بعد از برگزاری دادگاه در تابستان سال ۱۳۹۹، چهارده نفر از این افراد محکوم شدند که خانم وسمقی هم یکی از آنها بود. او این بار به یک سال حبس تعزیری محکوم شد، حکمی که گفته می‌شود بازداشت اخیر او هم بر اساس آن صورت گرفته است.
اعتراض به حجاب اجباری
خانم وسمقی، با اعلام جان باختن مهسا (ژینا) امینی، در پستی با عنوان «نه به حجاب اجباری» نوشت:
«حاکمیت دینی بیش از چهار دهه است که به نام خدا و فرامین او، در این کشور فاجعه می آفریند… سیاست‌های افراطی و بی‌پایه در ارتباط با پوشش زنان پیش چشم مردم ایران و جهان بارها و بارها فجایعی نابخشودنی و فراموش ناشدنی آفریده است»
او که خود سابقه تحصیلات حوزوی و دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی دارد، در فرودین ۱۴۰۲ در نامه‌ای به علی خامنه‌ای نوشت: «موضوع پوشش زنان در سنت پیامبر به گونه‌ای که امروز مطرح می‌شود هرگز مطرح نبوده و شواهدی در دست نیست که نشان دهد در زمان پیامبر اسلام و پس از او زنان به دلیل نپوشاندن موی سر و یا حتی بدن خود مورد آزار و اذیت و مجازات قرار گرفته باشند.»
او همچنین در نامه خود از رهبر جمهوری اسلامی میخواهد که توضیح دهد؛ در حالی که در قرآن «بر لزوم پوشاندن موی سر برای زنان تصریح نشده، تاکید سخت‌گیرانه جمهوری اسلامی برای پوشش زنان بر کدام دلایل فقهی و کلامی و بر کدام استدلال دینی استوار شده است.»
صدیقه وسمقی که سال‌ها در مقالات و مصاحبه‌های خود با وادار کردن زنان به داشتن حجاب مخالفت کرده بود، در مهر ماه سال ۱۴۰۲ در پیامی ویدیویی که بعد از به کما رفتن آرمیتا گراوند منتشر کرد، حجاب از سر برداشت.
این پژوهشگر و اسلام‌شناس در آن پیام عملکرد حکومت جمهوری اسلامی در آزار و اذیت زنان را «جنون‌آمیز» خواند و خواهان لغو رسمی قانون «شرور، پرهزینه و پرمفسده حجاب اجباری» شد.
خانم دکتر وسمقی علاوه بر مشکل شدید بینایی از بیماری‌های قلبی و کلیوی نیز رنج می‌برد و نیازمند مراقبت مستمرّ پزشکی میباشد ما بعنوان سازمانهای مدافع حقوق بشر ضمن ابراز نگرانی نسبت به وضعیت سلامت خانم وسمقی، که به علت عدم تمکین از حجاب اجباری از حقوق اولیه‌ی پزشکی نیز محروم شده، خواهان آزادی بی قید و شرط ایشان هستیم.
ما یورش به خانه شخصی و دستگیری خانم دکتر صدیقه وسمقی، استاد دانشگاه، شاعر، اسلام‌پژوه، فعال جامعه مدنی و منتقد سیاسی را محکوم کرده، دولت، دستگاه قضایی و سیستم امنیتی جمهوری اسلامی را مسئول هر گونه مخاطراتی که برای سلامت او پدید آید، میدانیم.
پروفسور سیروس میرزایی
گروه پزشکان وکادر پزشکی ایرانیان مدافع حقوق بشر
دکتر بهروز بیات
جامعه ی دفاع از حقوق بشر در ایران ـ اتریش